พิพิธภัณฑ์ผ้า ในสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ (Queen Sirikit Museum of Textiles) จัดตั้งขึ้นตามพระราชประสงค์ของสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ที่ทรงมุ่งหวังให้เป็นแหล่งความรู้ที่ยั่งยืนเกี่ยวกับผ้า ตลอดจนประวัติศาสตร์เครื่องแต่งกายของไทย ตั้งแต่สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นจนถึงปัจจุบัน และเป็นศูนย์กลางการอนุรักษ์ผ้า ทั้งผ้าราชสำนัก และผ้าพื้นเมืองจากท้องถิ่นต่างๆ รวมถึงผ้าในเอเชีย เพื่อเป็นการสืบสานสมบัติทางวัฒนธรรมอันล้ำค่าให้คงอยู่สืบไป
และเพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดี ศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 72 พรรษา พุทธศักราช 2567 ทางพิพิธภัณฑ์ผ้า ในสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถได้จัดนิทรรศการ “ราชภูษิตาภรณ์สยาม” ขึ้น โดยจัดแสดงฉลองพระองค์ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่ทรงในพระราชพิธีบรมราชาภิเษก รวมถึงผ้าในราชสำนักประเภทต่างๆ เช่น ผ้าปัก ผ้าลายอย่าง ผ้ายก และผ้าปูม เพื่อเป็นการเผยแพร่ความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับผ้าในราชสำนัก ตลอดจนรูปแบบและธรรมเนียมการใช้งานที่มีมาแต่อดีต ตั้งแต่สมัยอยุธยา ชาวสยามมีการติดต่อค้าขายกับนานาประเทศ จึงเป็นการเปิดโอกาสให้ได้รู้จักผ้าหลากหลายชนิดที่พ่อค้าต่างชาตินำเข้ามา ทำให้ราชสำนักสยามผสมผสานการแต่งกายแบบดั้งเดิมร่วมกับการใช้ผ้าที่มีความสวยงามแปลกตาและมีความละเอียดประณีตสืบต่อมาจนถึงสมัยรัตนโกสินทร์ แม้จะมีการรับเอาวัฒนธรรมการแต่งกายแบบตะวันตกเข้ามาในยุคหลัง แต่ในงานพระราชพิธีต่างๆ ยังคงสืบทอดรูปแบบการแต่งกายที่เป็นเอกลักษณ์แบบดั้งเดิม ซึ่งสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา องค์ประธานที่ปรึกษาของพิพิธภัณฑ์ผ้า ในสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ทรงพระกรุณาพระราชทานคำแนะนำในการสืบค้นประวัติศาสตร์ และการขอพระราชทานวัตถุจัดแสดง เพื่อให้นิทรรศการเฉลิมพระเกียรติมีความน่าสนใจและสมบูรณ์ครบถ้วน
ภายในนิทรรศการนี้ มีห้องกิจกรรม “มองสยามตามสมัย” โดยนำเสนอลักษณะเด่นของการแต่งกายแบบไทยและบริบททางสังคมในแต่ละยุค ผ่านการเรียนรู้ด้วยเทคนิคอิมเมอร์ซีฟ (Immersive) โดยมีจุดประสงค์ให้ผู้เข้าชมได้เรียนรู้เรื่องการแต่งกายของชาวไทยแบบต่างๆ ตั้งแต่สมัยอยุธยาจนถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รวมทั้งชุดไทยพระราชนิยม อันเป็นพระราชดำริในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ตลอดจนความเชื่อเรื่องสีที่เกี่ยวข้องกับเทวดานพเคราะห์ ไปจนถึงความเชื่อเรื่องสีในราชสำนัก คติเรื่องสีในตำรามหาทักษาและสวัสดิรักษา รวมถึงการนุ่งห่มสีมงคลตามวันของสตรีชาววัง ซึ่งได้กลายมาเป็นส่วนหนึ่งในวิถีชีวิตของคนไทยในปัจจุบัน สามารถเข้าชมห้องกิจกรรม มองสยามตามสมัย ได้ตั้งแต่วันที่ 31 กรกฎาคม 2567
เป็นต้นไป
นิทรรศการ “ราชภูษิตาภรณ์สยาม” ณ พิพิธภัณฑ์ผ้า ในสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ในพระบรมมหาราชวัง เปิดให้เข้าชมตั้งแต่วันที่ 31 กรกฎาคม 2567 ถึงเดือนเมษายน 2570 เวลา 09.00 – 16.30 น. ทุกวัน ไม่เว้นวันหยุดนักขัตฤกษ์
สามารถติดตามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่
Facebook: Queen Sirikit Museum of Textiles
Website: Queen Sirikit Museum of textiles
